Pesten en autisme: In dit blog lees je ervaringen en tips voor ouders en kinderen.
Dit openhartige blog is geschreven door ervaringsdeskundige Jeroen van Luiken Bakker. Hij schrijft over zijn ervaringen met pesten en geeft tips voor ouders en kinderen.
‘Ik begreep het pesten niet. Ik deed ook niets terug als ik bijvoorbeeld werd geslagen, ik schold niet terug als ik werd uitgescholden, ik vroeg simpelweg waarom ze dat deden. Dat snapten mijn leeftijdgenootjes natuurlijk niet.’
Wie ben ik?
Mijn naam is Jeroen Bakker (1981), al vanaf jonge leeftijd bleek er iets niet helemaal βnormaalβ te zijn met mij, in 2001 kreeg ik de diagnose Dyslexie en in 2008 de diagnose autismespectrumstoornis. Mijn schooltraject begon op een gewone school maar al snel moest ik naar het zgn. LoM/MiVo basisonderwijs, vandaar naar het IVBO en daarna een drie jarige MBO-opleiding. Ik heb in mijn leven diverse beroepen gehad; ordepikker/fuststapellaar, (industrieel)schoonmaker, ongediertebestrijder en radio- en tv-presentator/redacteur. Ik beschouw mezelf ook als dichter, schrijver, vertaler en componist in wording. In 2013 verscheen het boek βDe wereld om met autismeβ.
Pesten en autisme
Pesten is een veel voorkomend verschijnsel bij kinderen onderling, maar pesten kan hele nare gevolgen hebben en iemand soms zijn leven lang achtervolgen, zeker als het pesten in het volwassen leven door gaat. Kinderen met autisme begrijpen pesten niet altijd en daarom kunnen wel eens een mikpunt van de pesterijen worden. Of gaan ze daar zelf aan meedoen en hebben niet in de gaten wat ze een ander aandoen. Vandaag ga ik het hebben over mijn pestverleden en hoe de basisschool daarop reageerde.
Ik ben tijdens mijn schoolleven dagelijks gepest. Ik kwam bijna elke dag wel met nieuwe blauwe plekken thuis, ik heb heel veel broodtrommels en bekers zien sneuvelen, heel veel werkstukken door klasgenootjes zien vernielen (bijvoorbeeld tipp-ex over een werkstuk uitgieten), vernederd door na gymles bij de douches aan mijn geslachtsdelen te trekken en in getrapt te worden en bespuugd te worden en onderweg naar huis van mijn fiets getrapt te worden.
Wat is normaal?
Om maar even uit mijn favoriete Amerikaanse franchise (Star Trek) te citeren, βnormaal is datgene wat iedereen is en jij nietβ. In mijn ervaring is zoiets simpels als βanders zijn dan anderenβ al voldoende om gepest te worden. Je ziet bij βregulierβ pesten dat dit gebeurt omdat iemand bijvoorbeeld roodhaar heeft of heel veel sproeten (de termen βvuurtorenβ en βsproetekopβ kent u vast wel). Maar ook huidskleur, lengte, of juist een gebrek daaraan, kan reden zijn om te pesten.
Kinderen zijn keihard en meestal vrij eerlijk tegen elkaar dus als iets afwijkt van wat zij als βnormβ ervaren zullen ze het niet laten om daar een ander op aan te spreken. Dat is op zichzelf nog tot daaraantoe, maar vanuit dat afwijken kan plagen ontstaan en plagen kan al heel snel pesten worden. Zeker als er een paar kinderen zijn die daar het voortouw in nemen.
In mijn persoonlijke geval was ik echter het mikpunt van de gehele klas (we spreken over de basisschool). Dat kwam omdat ik geen idee had hoe te reageren op het pesten, ik begreep het simpel weg niet. Ik deed ook niets terug als ik bijvoorbeeld werd geslagen, ik schold niet terug als ik werd uitgescholden, ik vroeg simpelweg waarom ze dat deden. Dat snapten mijn leeftijdgenootjes natuurlijk niet. Uiteindelijk kwamen mijn klas- en schoolgenootjes erachter dat als ze mij maar goed genoeg pesten ik totaal over de rooie ging. Er knapte dan iets bij mij en ging ik ongecontroleerd in een wilde weg om mij heen slaan, daar kon soms geen docent tegen op. Sterker op het IVBO heb ik wel eens in zoβn woedeaanval een pestkop, en een conciΓ«rge en docent die mij wilden tegenhouden en aan mij hingen, door de school gesleurd.
De strafpuzzel
Ik kan mij nog herinneren dat na een flinke ruzie de juf van groep 5 de pest kop en mij voor het blok probeerde te zetten. We moesten een samen een puzzel van 1000 stukje maken, pas als de puzzel af was mochten we weer in de pauze buitenspelen. Mijn klasgenootje deed niet zoveel aan de puzzel, hij legde alleen een randje neer en ging op een stoel zitten niksen. Nadat ik binnen twee pauzes de helft van de puzzel had gemaakt en precies 500 stukjes had uitgeteld ging ik naar buiten.
Onderweg kwam ik de juf tegen die vroeg of we al klaar waren. Toen ik daarop antwoordde dat ik wel klaar was maar niet voor mijn klasgenootje kon spreken keek ze me wat verbaasd aan. Ze liep mee naar de klas en zag mijn klasgenootje daar op een stoel zitten te niksen, daarop keek ze naar de puzzel en zag dat deze voor de helft af was.
De ander ontloopt de straf
Waarop ze tegen mijn klasgenootje zei dat wij niet eerder naar buiten mochten dan dat de puzzel af was. Daarop zei ik tegen mijn klasgenootje dat hij dan wel eens heel snel mocht beginnen omdat ik niet binnen wilde blijven omdat hij zijn deel van de strafopdracht niet had gedaan. Daarop zei de juf dat we het samen moesten doen. Ik keek haar aan en zei dat ik mijn deel al had gedaan. Daarop zei ze dat we de laatste helft samen moesten maken.
Ik schoot daarop vreselijk uit mijn slof en brulde dat ik dat niet ging doen en stampte daarop de klas uit en ging naar buiten. De juf kwam mij niet achterna maar liet wel mijn klasgenootje gaan omdat ze kennelijk het gevoel had dat de straf niet werkte.
Na de pauze, voor de klas, confronteerde ik haar doodleuk met het feit dat mijn klasgenootje zijn deel van de puzzel niet had afgemaakt, maar wel zijn straf ontliep met niks doen. Uiteindelijk, na veel discussie tussen haar, mijzelf en de klas, bleef ze bij haar conclusie dat de straf er op zat. Dat is iets wat ik haar nooit echt heb kunnen vergeven, want ik had misschien ook wel met niks-doen mijn vrijheid kunnen verkrijgen.
Tips bij pesten en autisme
- Praat over pesten met uw kind, hij/zij zal zich waarschijnlijk schamen over het pesten maar het is naar mijn idee het beste omdat om te draaien, aan geven dat de pester zich moet schamen voor het pesten. Het aller allerbelangrijkste is dat u uw kind steunt, doe het absoluut niet af als βdan moet je maar eens van je afbijtenβ, βpak de grootsteβ en βstel je niet zo aanβ.
- Pesten gebeurt vaak omdat degene die gepest wordt anders is, anders zijn betekend uniek zijn, laat merken dat unieke eigenschappen ook een kracht kunnen zijn.
- Confronteer pesters met hun gedrag, praat met hun ouders. Dat kan al beginnen met de simpele vraag, waarom pest je iemand?
- Er zijn tegenwoordig goede pest protocollen en anti-pest methoden waar u zelf of de school op terug kan vallen. Maak daar gebruik van.
- Bij ernstig letsel door pesten (lichamelijk maar ook geestelijk) moet u altijd aangifte doen, ook al doen de scholen of de politie er lastig over. Niet met het doel om de pester voor de rechter te krijgen maar met het doel duidelijk te maken dat de maatschappij dit gedrag niet tolereert en een agent (in de klas of thuis) maakt nu eenmaal meer indruk dan een boze leraar of ouder.
- Als het pesten echt ernstige vormen aanneemt, vraag dan (hoe groot die stap ook mag zijn) om professionele hulp, bijvoorbeeld via de GGZ of de huisarts. Een pesttrauma kan iemand nog de rest van ze leven meedragen. Weerbaarheidstrainingen kunnen bijvoorbeeld helpen, al moet ik zelf toegeven dat de βsociale vaardigheidstrainingenβ die ik zelf gehad heb voor mij persoonlijk vaak niet meer dan toneelstukjes waren die ik niet in het dagelijks leven kon toepassen omdat de situaties zich telkens anders voordeden en ik de vertaalslag niet kon maken. Let daar dus goed op.
Lezersvraag
Ben jij zelf (of is jouw kind) wel eens gepest? Hoe gaat / ging jij daarmee om en heeft dat geholpen? Wat zou je nu anders doen?
Voor meer informatie over Jeroen zijn boek kun je terecht op zijn Facebook pagina “De Wereld Om Met Autisme”
WhatsApp Coaching voor persoonlijke vragen!
Heb je na het lezen van de informatie op de website nog een persoonlijke vraag? Ik (Jonneke Koekhoven) maak graag tijd om samen dieper in te gaan op een situatie. Maak hier direct een afspraak. Kijk voor meer informatie op de pagina over WhatsApp Coaching!
2 comments
Join the conversationloes - 3 september 2018
jeetje , wij zitten hier nu midden in.
alles al gedaan behalve die aangifte.. dit vind ik zo moeilijk .
maar goed wel inmiddels onze zoon 1,5 week thuis en alle oplossingen zijn door school van tafel geveegd .
de pesters gaan naar school, zei wel .. en het doet zo verdomde pijn .
mariΓ«tte Perk - 26 juli 2018
wat een steengoed verhaal .. een verhaal om door te vertellen hoe een pester zich voelt na zo’n oplossing van straf zeg.. echt steengoed.