Hoogbegaafd-blog-3.png

Hoogbegaafd zijn is fijn! Of toch niet?!

Wordt hoogbegaafd zijn nog steeds gezien als alleen maar slim zijn? Deze vraag werd ons gesteld en we gaan er in dit blog op in. Hoogbegaafd zijn is fijn! Of toch niet?!

 

Hoogbegaafde leerlingen in het passend onderwijs

Voordat we het KOEKIE blog waren gestart kreeg ik een vraag opgestuurd van iemand die mijn persoonlijke pagina had gelezen. Hier gaf ik aan dat ik mij onder andere richt op kinderen die hoogbegaafd zijn. De vraag in het kort:

“Wordt hoogbegaafdheid nog steeds gezien als, Hoogbegaafd = Slim?”

Ik vond dit een hele interessante vraag. Want ik denk dat wij allemaal zouden zeggen: “Ja! Hoogbegaafde kinderen zijn toch ook gewoon slim?” Maar wilt slim dan zeggen dat deze kinderen minder begeleiding nodig hebben dan al die andere kinderen die misschien minder slim zijn?

Is hoogbegaafd echt alleen maar slim?

 

Compacten, verrijken en versnellen…

Kinderen met een IQ boven de 130 kunnen worden gezien als hoogbegaafd. Daarnaast zijn belangrijke kenmerken dat hoogbegaafde kinderen creatieve denkers zijn en grote sprongen maken in hun denkproces. Een hoop hoogbegaafde leerlingen lopen vast in het primair onderwijs. Volgens de meeste scholen is de reden hiervoor:

“De hoogbegaafde kinderen vinden alles te makkelijk dus zij hebben meer uitdaging nodig!”

Dat is de reden dat er 3 manieren zijn bedacht om deze leerlingen meer uitdaging te bieden.

  1. Compacten: De kinderen hoeven niet bij alle uitleg aanwezig te zijn en mogen grotere stappen maken dan de andere kinderen. Zo hoeven de kinderen niet de stof te blijven herhalen als ze het toch al kunnen.
  2. Verrijken: Bij verrijken worden de kinderen extra opdrachten aangeboden die zij kunnen doen in de tijd die zij inlopen op de rest. Dit kunnen opdrachten zijn die aansluiten bij de lesstof, of opdrachten die aansluiten bij de interesses van het kind.
  3. Versnellen: Dit is als het kind zijn leertraject versneld gaat doen en misschien klassen over slaat.

Deze manieren worden ingezet omdat leerkrachten er vanuit gaan dat hoogbegaafde kinderen vastlopen omdat zij alles makkelijk vinden. Maar is dit wel de enige reden dat hoogbegaafde kinderen vast lopen?

 

Voorbeeld

Laten we eens kijken naar een voorbeeld!

Tom zit in groep 5 en uit een IQ test is gebleken dat Tom hoogbegaafd is. Als je met Tom praat is ook te merken dat het een slim jongetje is. Toch was Tom in de klas aan het onderpresteren. Hij maakte zijn werk niet af en was snel afgeleid tijdens de klassikale uitleg. Ze zijn begonnen met compacten door Tom niet altijd bij de uitleg te laten zitten. Ondanks het compacten krijgt Tom zijn werk niet af. De leerkracht weet niet meer wat ze nog meer kan doen.

 

Boekentip:

 

Een kijkje in het brein

Slim en creatief zijn wil toch niet meteen zeggen dat een kind alles kan? Hoe zit het met alle andere vaardigheden die je nodig hebt om goed te kunnen presteren op school? Zoals:

  • Reflectie
  • Plannen en organiseren
  • Ordelijkheid
  • Emotieregulatie
  • Werkgeheugen
  • Initiatief nemen

Deze vaardigheden zijn toch ook heel belangrijk? Al deze vaardigheden vallen onder de executieve functies van onze hersenen. Het blijkt dat hoogbegaafde kinderen niet op al deze gebieden even sterk ontwikkeld zijn als hun IQ en Creativiteit. Misschien is dat de reden, dat leerlingen die hoogbegaafd zijn en verrijking, compacting of versnelling hebben gehad, toch vastlopen. Het is daarom heel belangrijk dat deze kinderen worden ondersteund in het ontwikkelen van deze executieve functies. Als deze ontwikkeld zijn kunnen de leerkrachten beginnen met verrijken, compacten en versnellen! Het zou toch zonde zijn als deze hoogbegaafde kinderen hun talent niet kunnen benutten omdat zij te snel worden losgelaten en daarom vastlopen op school??!!

Nu komt bij jou waarschijnlijk de volgende vraag naar boven:

“Maar hoe ondersteun je kinderen in het verder ontwikkelen van de executieve functies?”

In mijn volgende KOEKIE blog zal ik hier antwoord op geven! Het wordt een blogbericht vol met praktische tips die gebruikt kunnen worden op school en thuis! Voorbeelden van executieve functies lees je hier. 

Heb jij een hoogbegaafd kind thuis of in de klas? Herken jij één van de executieve functies bij je kind die zou kunnen zorgen voor een blokkade? Of wordt er op school al gewerkt met de executieve functies, en hoe ziet dit er dan uit?

Laat het weten in een comment onder dit blog en deel jullie ervaringen met elkaar! Ik zou het erg leuk vinden om voorbeelden en inspiratie te ontvangen van jullie!

 

WhatsApp Coaching voor persoonlijke vragen

Heb je na het lezen van de informatie op de website nog een persoonlijke vraag? Ik maak graag tijd om samen dieper in te gaan op een situatie. Maak hier direct een afspraak. Kijk voor meer informatie op de pagina over WhatsApp Coaching!

Lees ook:

Passend Onderwijs: Merk jij er al iets van?!
Autisme Hoe zit het nou écht?! Deel 1 Zintuigen
Autisme: Hoe zit het nou écht?! Deel 2 Hersenen

Tessa KoekhovenHoogbegaafd zijn is fijn! Of toch niet?!

8 comments

Join the conversation
  • suzanne - 16 december 2017 reply

    ik ben ook hoogbegaafd iq 145 plus of meer
    geen problemen

  • Elke - 2 mei 2017 reply

    Wij staan in het begin van onze reis door hoogbegaafd land, wij kunnen wel wat advies gebruiken met name over scholing. Onze zoon van 7 loopt vast in groep 3 zijn combinatie van adhd en hoog iq zorgen voor diverse problemen en veel verdriet. Vooral lezen en schrijven en de begeleiding hiervan zorgt voor problemen. Tips zijn van harte welkom!!

  • Denise - 23 april 2015 reply

    Onze oudste liep vast in midden groep 3. Precies wat jij omschrijft werd toegepast. Compacten, verrijken, versnellen. Hem werd door de juf ook verteld dat hij alles “makkelijk” kon waardoor hij ontzettend onzeker werd, perfectionistisch als hij is, met als resultaat verzet. Allerlei fases heeft hij doorlopen, van gemakzucht (zijn reactie op compacter werken was: haha ik hoef lekker maar de helft te maken! Met als resultaat te weinig automatiseren) tot baldadigheid en uiteindelijk algehele werkweigering. Alles trok hij uit de kast om niet te hoeven werken en eventueel fouten te maken. Want hij kon toch alles makkelijk? Hij was toch gewoon “stout”? Daarbij is hij van midden December dus nagenoeg altijd de jongste in de klas.. Dat hij ook een kind is als andere kinderen in de zin dat hij zijn executieve vaardigheden moet ontwikkelen en soms ook gewoonweg moet leren dat hij ergens moeite voor moet doen om resultaat te behalen werd voor het gemak even vergeten. Na een tijdje zijn we overgestapt naar een (toen nog) Leonardo school. Daar werd het van kwaad tot erger. Alle adviezen die ik daar kreeg over HB kinderen gingen tegen mijn gevoel als ouder in.. Ik zag vooral een klas met manupulatieve kleine bijdehandjes die bijna schreeuwden om iemand die ze ajb een grens zou aangeven.. Help mij leren leren hoorde ik ze stilzwijgend roepen. En mijn zoon, slim als hij immers is nam dat direct aan als de “norm” dus naast het werkweigeren ook ineens hondsbrutaal..Volgens ouders daar lag alles aan de school, zij waren toch de experts en intussen met IQ waarden strooien op het schoolplein, want oh oh wat is het toch interessant als je kind een hoog heeft. Is je kind gelukkig? Vroeg ik dan. Of zit hij lekker in zijn vel? (Misschien allemaal mijn eigen projectie, ben als 10 jarige door een stagiare doorverwezen naar een pedagoog voor test en ook HB getoetst. Gelukkig had ik daarna het geluk van aaneensluitend super leerkrachten die mij mijn vertrouwen in mezelf en in de leraren terug hebben gegeven.) Dat gunde ik mijn zoon ook. Uiteindelijk heb ik zelf een specialist opgezocht die ons heeft geholpen met een RT programma van 3 maanden. Eindelijk werd mijn intuïtie ook bevestigd. Onze zoon had juist grenzen nodig. En in plaats van te horen dat ik te streng was kreeg ik te horen dat ik juist nog wel stenger mocht zijn. Duidelijk. De term “geen discussie” viel vanaf dat moment regelmatig. Ik wil best iets uitleggen en als het duidelijk is…”geen discussie”. Huiswerk? Is het te makkelijk, dan maken we het snel. Is het te saai? Dat hoort er soms bij, even afmaken en dan kunnen we daarna iets leukers doen. Ook kinderen die niet HB zijn moeten op school regelmatig dingen doen die ze net iets minder leuk vinden. Dus ja HB-ers ook…Hij ging midden groep 5 weer terug naar zijn oude school bij een fantastische juf, beetje oude stempel, duidelijk, gestructureerd, liefdevolle maar heldere communicatie maar vooral een hele duidelijke positie; ik ben de juf en hoef niet je vriendje te worden, we kunnen het samen wel leuk maken in de klas binnen de grenzen die er zijn… Heldere taal die mijn 7 jarig zoon prima verstond. Al snel begonnen de hiaten die in de loop van de tijd waren ontstaan te dichten en daarmee groeide zijn zelfvertrouwen en vooral zijn werkhouding. Eindelijk kreeg hij weer plezier in school! Staat nu fluitend op. Speelt met kinderen en maakt daarin geen onderscheid tussen hoog of laag IQ, de maatschappij bestaat immers ook niet uit alleen HB-ers.. Een lang verhaal, maar het was ook een lange reis.. Mijn eigen conclusie was dat er in het onderwijs veelal wordt gehandeld naar de symbolische “inhoudsopgave” van het boek HB zonder het hele boek te hebben gelezen, laat staan praktijkervaring te hebben opgedaan.. Ik zie HB en een hoog IQ overigens als twee verschillende dingen. Ik spreek over begaafdheid of hoogbegaafdheid als de persoon ook daadwerkelijk zijn/haar hoge IQ of talent heeft leren inzetten op een positieve, constructieve wijze. Enkel een hoog IQ is maar een hoog IQ, een getal en indien niet “benut” of op de juiste wijze begeleid, kan het een blok aan het been van de persoonlijke ontwikkeling zijn van het betreffende kind. En daar wordt niemand gelukkig van..

    Tessa Koekhoven - 23 april 2015 reply

    Beste Denise. Bedankt dat je dit verhaal wilt delen met de lezers van dit Blog. In jouw verhaal wordt heel duidelijk omschreven dat mensen soms nog te veel zwart/wit denken over hoogbegaafdheid. Terwijl het juist zo complex is en zeker aandacht verdient. Jullie hebben een lange weg afgelegd voordat jullie hier goed in ondersteund werden. Ik ben het zeker met je eens dat het benutten van dit hoge IQ het uiteindelijke doel moet zijn.

  • Miriam - 23 april 2015 reply

    Mijn beide dochters zijn hoogbegaafd. Oudste heeft echter een zeer groot gat tussen verbaal en performaal, waarbij met name visuele verwerkingssnelheid zeer laag is. Executieve functies moeten worden getraind, maar orthopedagoog verwijst naar school en school doet niets…. Geen idee wat ze hiermee aan moeten en ontkennen probleem totaal, “want kind scoort gewoon gemiddeld en kan naar havo….” Jongste heeft nergens last van en doet alles in een keer goed. Plus klas en compacten alsmede verrijken doen ze in haar geval wel op school. Kortom een wereld van verschil.

    Tessa Koekhoven - 23 april 2015 reply

    Hoi Miriam. Het is inderdaad belangrijk dat de school inziet waar hoogbegaafde kinderen in ondersteund moeten worden om het beste uit zichzelf te halen. En zoals jij beschrijft in jouw verhaal, dit is inderdaad voor ieder (hoogbegaafd)kind verschillend.

  • Anita Zibret - 23 april 2015 reply

    Nou, ik ken enkele kinderen die hoog begaafd zijn. Maar tijdens een gesprek o.i.d. merk je wel degelijk dat één gedeelte te ver ontwikkeld is en dat andere eigenschappen te weinig ontwikkeld zijn. Dus dan krijg je disbalans en dat is nooit goed. Je kan beter een normale ontwikkeling hebben op elk gebied. Maar ja; niemand heeft het voor het kiezen…..

    Tessa Koekhoven - 23 april 2015 reply

    Hallo Anita. Bedankt voor je reactie! Het ontwikkelen van een goede balans van deze executieve functies is inderdaad heel belangrijk.

Join the conversation

* Checkbox GDPR is verplicht

*

Ik ga akkoord met het privacybeleid van KOEKIE Autisme Begeleiding